Sebastjan - Doradztwo Podatkowe

PIT i CIT od 1.1.2022

23.11.2021 r.

Ustawa nowelizująca ustawy podatkowe oraz inne ustawy została podpisana przez prezydenta i czeka jedynie na publikację. Oznacza to, że rewolucyjne i rozległe zmiany przepisów wejdą w życie już od 1 stycznia 2022 roku. Niewielka część zmian zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku. Przy każdym tytule, w nawiasie, zaznaczyłem, którego podatku dotyczy omawiana zmiana (PIT, CIT lub VAT)

  1. Nowa skala podatkowa (PIT).

Dochód

Podatek

0 zł

120.000 zł

17% minus kwota zmniejszająca podatek 5.100 zł

120.000 zł

 

15.300 zł + 32% nadwyżki ponad 120.000 zł

Jak widać znacząco została podniesiona kwota wolna od podatku – do 30.000 zł oraz próg podatkowy z 85.528 zł do 120.000 zł. Podatnik, który za rok podatkowy uzyska dochód nieprzekraczający 30.000 zł nie zapłaci w ogóle podatku dochodowego, zapłaci składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodu (o czym w dalszej części biuletynu).

  1. Ulga dla klasy średniej (PIT).

Jest to nowe rozwiązanie polegające na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania (dochodu) określonych kwot. Z ulgi tej mogą korzystać podatnicy uzyskujący dochody opodatkowane według skali podatkowej z pracy i z działalności gospodarczej. Ulga przysługuje podatnikom, których roczne dochody mieszczą się w przedziale od 68.412 zł do 133.692 zł.

Kwotę ulgi oblicza się według wzoru:

1) (A x 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,

2) (A x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł

– w którym A oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27 przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności

  1. Składka zdrowotna (PIT).

Składka zdrowotna będzie, z pewnymi wyjątkami, wynosić 9% dochodu i nie będzie odliczana zarówno od podatku jak i podstawy opodatkowania, co oznacza, że staje się dodatkowym „podatkiem dochodowym”. Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, opodatkowani podatkiem liniowym, zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 4,9% dochodu. Podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla jedynych wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólników spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych wyniesie 9% przeciętnego wynagrodzenia, które na dziś wynosi 5.843,75 zł (składka od takiej podstawy wynosi 525,94 zł).

Jeżeli u podatnika podstawę wymiaru składki stanowi dochód, a występuje strata z działalności gospodarczej będzie zobowiązany do zapłaty składki, której podstawa będzie równa minimalnemu wynagrodzeniu (minimalne wynagrodzenie w 2022 roku wyniesie 3.010 zł, składka od tej kwoty to 270,90 zł).

Dla podatników prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych składka będzie zależna od kwoty przychodów. Podstawą składki będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku. Wielkość ta nie jest jeszcze znana. Można założyć, że przekroczy 6.000 zł. Dla zobrazowania wysokości składki przyjąłem, że wynagrodzenie to wyniesie 6.200 zł, a co za tym idzie miesięczna składka dla „ryczałtowców” wyniesie:

Kwota rocznych przychodów

Podstawa wyliczenia składki

Miesięczna składka zdrow. (9% podstawy)

0 zł

60.000 zł

60% przec. wynagr.

334,80 zł

60.000 zł

300.000 zł

100% przec. wynagr.

558,00 zł

300.000 zł

 

160% przec. wynagr.

892,00 zł

Obowiązek opłacania składek zdrowotnych obejmie również osoby pełniące swoje funkcje na podstawie aktu powołania (np. członkowie zarządu spółek kapitałowych otrzymujący wynagrodzenie wyłącznie na podstawie uchwały wspólników lub akcjonariuszy). Również w tym przypadku składka wyniesie 9% dochodu.

  1. Nowe terminy opłacania składek ZUS (PIT, CIT).

W 2022 roku będą obowiązywać nowe terminy opłacania składek. Termin jest uzależniony od statusu płatnika (zakładu pracy):

  • do 15 dnia następnego miesiąca – dla płatników składek posiadających osobowość prawną,
  • do 20 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.
  1. Przychody pracowników (PIT).

Zmianie ulegają kwoty, które doliczamy pracownikom używającym samochodów służbowych do celów prywatnych i będą one wynosić:

  • dla samochodów o mocy silnika do 60 kW (82 KM) - 250 zł,
  • dla samochodów stanowiących pojazd elektryczny lub pojazd napędzany wodorem - 250 zł,
  • dla samochodów innych niż wymienione wyżej - 400 zł.
  1. Likwidacja preferencji dla osób samotnie wychowujących dzieci (PIT).

Dotychczas osoby samotnie wychowujące dzieci mogły korzystać z preferencji polegającej na wspólnym rozliczeniu z dzieckiem, czyli zapłacie podwójnego podatku od połowy dochodów, co miało szczególnie duże znaczenie dla samotnych rodziców opodatkowanych według skali podatkowej i uzyskujących duże dochody, przekraczające próg podatkowy. Począwszy od 2022 roku taki rodzic nie będzie mógł opodatkować się z dzieckiem, a jedynie skorzysta z możliwości odliczenia w zeznaniu od podatku kwoty 1.500 zł.

  1. Wspólne rozliczenie małżonków (PIT).

Obecnie aby małżonkowie mogli rozliczyć się wspólnie małżeństwo musi trwać cały rok, za który chcą dokonać wspólnego rozliczenia. Od 2022 roku z możliwości wspólnego rozliczenia skorzystają małżonkowie, którzy zawarli związek małżeński w trakcie roku, małżeństwo trwało przynajmniej do końca roku i istnieje pomiędzy małżonkami wspólność majątkowa.

  1. Wyłączenie amortyzacji lokali i budynków mieszkalnych i rozliczanie najmu (PIT, CIT).

Jeszcze tylko do końca 2022 roku możliwe będzie dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od lokali mieszkalnych i budynków mieszkalnych wyłącznie w odniesieniu do lokali i budynków nabytych do końca 2021 roku. Począwszy od 1 stycznia 2023 roku takiej możliwości w ogóle nie będzie. Zasada ta ma zastosowanie zarówno dla tych podatników, którzy świadczą usługi najmu w ramach działalności gospodarczej jak i dla tych, którzy mają tzw. „najem prywatny” stanowiący odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodów. Ponadto „najem prywatny”, niestanowiący działalności gospodarczej od 2023 roku będzie mógł być opodatkowanych wyłącznie w formie ryczałtu (podatek od przychodu w wysokości 8,5% do 100.000 zł przychodu i 12,5% powyżej 100.000 zł przychodu).

  1. Płatności gotówkowe na linii przedsiębiorca – przedsiębiorca (PIT, CIT).

Zmniejszeniu ulega limit kwotowy płatności, które mogą być dokonane gotówką. Obecnie wynosi on 15.000 zł, a wynosić będzie 8.000 zł. Naruszenie tej regulacji skutkuje wyłączeniem z kosztów uzyskania przychodu uregulowanych w ten sposób zobowiązań.

  1. Płatności gotówkowe na linii konsument – przedsiębiorca (PIT, CIT, VAT).

Przedsiębiorcy będą zobligowani do przyjmowania w sposób bezgotówkowy zapłaty od konsumenta jeśli zobowiązanie przekracza 20.000 zł. Zapłata może być dokonana przelewem lub kartą albo telefonem.

Jeżeli przedsiębiorca przyjmie gotówkę od konsumenta przy płatności powyżej 20.000 zł, przedsiębiorca ten będzie zobowiązany do „dodatkowego” wykazania w przychodach takiej płatności, co oznacza, że od jednej sprzedaży dwukrotnie zapłaci podatek dochodowy.

  1. Obowiązek instalacji terminali płatniczych (PIT, CIT, VAT)

Każdy przedsiębiorca, który posiada kasę rejestrującą (fiskalną) będzie mieć będzie obowiązek instalacji terminala do przyjmowania płatności kartą lub telefonem w każdym punkcie sprzedaży detalicznej. Każda kasa rejestrująca musi mieć połączenie z terminalem. Terminal należy zainstalować do 1 stycznia 2022 roku, natomiast możliwość przesyłania danych z terminala do kasy rejestrującej musi zostać zapewniona do 1 lipca 2022 roku. Jeżeli podatnik nie zapewni współpracy terminala z kasą zapłaci karę w wysokości 5.000 zł.

  1. Nielegalne zatrudnienie pracowników (PIT, CIT).

W przypadku stwierdzenia, że podatnik zatrudnia pracowników nielegalnie (nie wykazuje ich wynagrodzenia lub wykazuje je w wysokości niższej od rzeczywistej) podatnik będzie zobowiązany do doliczenia do swoich przychodów wartości pracy takiego pracownika nie mniejszej od minimalnego wynagrodzenia lub różnicy pomiędzy rzeczywiście wypłaconym wynagrodzeniem, a wykazanym wynagrodzeniem. Składki ZUS od takiego wynagrodzenia nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu. Dla pracownika takie wynagrodzenie będzie zwolnione z podatku, co może stanowić zachętę do zawiadomienia organów podatkowych o fakcie nielegalnego zatrudnienia lub rozbieżności pomiędzy wynagrodzeniem wypłaconym a wykazanym.

  1. Podatek minimalny (CIT).

Dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych, którzy wykazują stratę przewidziano tzw. minimalny podatek dochodowy. Podatek ten wynosi 10% od podstawy opodatkowania. Na podstawę opodatkowania składa się 4% przychodów powiększonych między innymi o koszty finansowania dłużnego, koszty usług doradczych, badania rynku, reklamowych i kontroli poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych. Zagadnienie jest zdecydowanie szersze i bardziej złożone, jednakże ze względu na charakter biuletynu pominę szczegółowy opis tej regulacji prawnej.

  1. Podatek dochodowy od nieujawnionych dochodów (PIT, CIT).

Podatnicy, którzy nie zadeklarowali całości lub części swoich dochodów za lata poprzednie, w tym dochodów osiągniętych zagranicą, mogą w terminie od 1 października 2022 do 31 marca 2023 roku złożyć wniosek o opodatkowanie tych dochodów przejściowym ryczałtem od dochodów. Opłata od wniosku wynosi 1% niezdeklarowanych dochodów, natomiast sam ryczałt to 8% tych dochodów.

  1. Podatek od przerzuconych dochodów (CIT).

Za przerzucone dochody uznaje się koszty poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego jeżeli:

  • faktycznie zapłacony podatek dochodowy przez ten podmiot powiązany za rok, w którym otrzymał należność, w państwie jego siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia, w tym w Polsce, jest niższy o co najmniej 25% niż kwota podatku dochodowego, który byłby od niego należny, gdyby dochody tego podmiotu zostały opodatkowane z zastosowaniem stawki podatku w wysokości 19%,
  • koszty te stanowiły co najmniej 50% wartości uzyskanych przez ten podmiot powiązany przychodów określonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Podatek od przerzuconych dochodów wynosi 19% kwoty tych dochodów. Rozwiązanie to dotyczy kosztów usług niematerialnych, w tym między innymi usług doradczych, badania rynku, reklamowych, badania rynku, zarządzania, kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz odpłatnego korzystania z praw i wartości niematerialnych i prawnych.

  1. Ulga dla seniorów (PIT).

Ulga ta przysługuje osobom osiągającym przychody z pracy, umowy zlecenia oraz działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, które ukończyły, w przypadku kobiet 60. rok życia lub 65. rok życia w przypadku mężczyzn. Ponadto aby skorzystać z ulgi osoba taka musi zrezygnować z otrzymywanej emerytury lub renty rodzinnej. Ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kwoty 85.528 zł. Ulga ta może być również odliczana od miesięcznych dochodów z pracy na pisemny wniosek pracownika uprawnionego do tejże ulgi.

  1. Ulga dla rodzin z co najmniej 4 dzieci (PIT).

Ulga ta przysługuje osobom osiągającym przychody z pracy, umowy zlecenia oraz działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, które wychowują co najmniej 4 dzieci, które są:

  1. a) małoletnie,
  2. b) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  3. c) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe.
  1. Ulga dla osób powracających z zagranicy (PIT).

Ulga ta przysługuje osobom osiągającym przychody z pracy, umowy zlecenia oraz działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, które przeniosły swoje miejsce zamieszkania na terytorium Polski z terytorium innego kraju (repatriacja). Ulga ta polega na odliczeniu, maksymalnie przez 4 kolejna lata, od podstawy opodatkowania kwoty 85.528 zł. Ulga ta może być również odliczana od miesięcznych dochodów z pracy na pisemny wniosek pracownika uprawnionego do tejże ulgi.

  1. CIT estoński – ryczałt od dochodów spółek (CIT).

Poszerzono katalog podmiotów (spółek), które mogą korzystać z tego rozwiązania. Poza spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkami akcyjnymi, począwszy od 2022 roku z CIT-u estońskiego mogą korzystać również spółki osobowe: spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna, które są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych pod warunkiem, że ich wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne. Z CIT estońskiego nie mogą dalej korzystać spółki jawne nawet jeżeli są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Zniesiono również wymóg ponoszenia nakładów inwestycyjnych oraz zlikwidowano górny limit przychodów (100.000.000 euro) dla podatników chcących skorzystać z tej formy opodatkowania.

Obniżeniu ulegają również stawki podatku:

  • z 15% do 10% w przypadku małego podatnika,
  • z 25% do 20% w pozostałych przypadkach.

Ponieważ zagadnienie jest bardzo szerokie jeden z następnych biuletynów zostanie poświęcony mu w całości.

  1. Grupa VAT (VAT).

Podatnicy, którzy są ze sobą powiązani będą mogli tworzyć grupy VAT. Dostawy towarów i świadczenie usług pomiędzy członkami grupy VAT nie będą opodatkowane podatkiem VAT, taka grupa będzie składać jedną deklarację obejmującą czynności dokonane przez wszystkich członków grupy VAT. Członkowie grupy VAT muszą być ze sobą powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Ustawa ściśle określa kryteria istnienia tych powiązań. Podmioty, które planują utworzenie grupy VAT zawierają pisemną umowę zawierającą co najmniej:

  • nazwę grupy wraz z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub GV,
  • dane podmiotów tworzących grupę,
  • wskazanie przedstawiciela grupy, który realizuje obowiązki grupy w zakresie VAT,
  • wskazanie okresu na jaki umowa została zawarta z tym, że umowa nie może być zawarta na okres krótszy niż 3 lata.
  1. Ukryta dywidenda (CIT) – przepis ten wchodzi w życie od 1 stycznia 2023 roku.

Od 2022 roku nastąpi wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu świadczeń na rzecz podmiotów powiązanych jeżeli:

  1. wartość tych świadczeń lub termin ich wypłaty jest w jakikolwiek sposób powiązany z faktem osiągnięcia dochodu przez podatnika lub jego wysokością,
  2. racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub poniósłby je w niższej wysokości, gdyby świadczenie zostało dokonane przez podmiot niepowiązany,
  3. koszty te obejmują opłaty za korzystanie z aktywów wspólnika lub akcjonariusza i aktywa te zostały nabyte przez tego wspólnika lub akcjonariusza przed utworzeniem podatnika.

Wyłączenia opisanego w pkt 2 i 3 nie stosuje się gdy suma tych kosztów nie przekracza zysku podatnika wyliczonego na podstawie przepisów o rachunkowości.

  1. Obowiązek składania drogą elektroniczną ksiąg i ewidencji do Krajowej Administracji Skarbowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej (PIT, CIT) - przepis ten wchodzi w życie od 1 stycznia 2023 roku.

Przybędzie nam obowiązek składania wszystkich ksiąg i ewidencji do szefa KAS. Przez księgi i ewidencje należy rozumieć między innymi księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencję przychodów, ewidencję środków trwałych. Zatem za niewiele ponad rok organy podatkowe będą miały pełną informację o każdym działaniu podatnika.

  1. Ulga na terminal (PIT, CIT).

Podatnik będzie mógł odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego poniesione w roku podatkowym, w którym rozpoczął przyjmowanie płatności przy użyciu terminala płatniczego, i w roku następującym po tym roku, do wysokości:

1) 2 500 zł w roku podatkowym – w przypadku podatników zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kas rejestrujących, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług;

2) 1 000 zł w roku podatkowym – w przypadku podatników innych niż określonych w pkt 1.

Oznacza to, że podatnik dwukrotnie rozliczy wydatek związany z instalacją i używaniem terminala. Raz jako wydatek – zwykły koszt uzyskania przychodu i drugi raz w ramach opisanej ulgi.

  1. Nowe ulgi (PIT, CIT).

Wprowadzono szereg nowych ulg. W tym ulgi:

  • na prototyp,
  • na innowacyjnych pracowników,
  • na robotyzację,
  • dla zwiększających przychody ze sprzedaży produktów (ulga na ekspansję),
  • dotycząca pierwszej oferty publicznej,
  • konsolidacyjna,
  • na działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę,
  • dla podatników inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne.

Szczegółowe warunki korzystania z tych ulg zostaną omówione w kolejnych biuletynach.

  1. Kalkulator (PIT).

Tutaj oraz z naszej strony internetowej można pobrać kalkulator pozwalający porównać obciążenie fiskalne (podatek dochodowy i składkę zdrowotną) przy różnych formach opodatkowania dla założonego dochodu lub przychodu. Kalkulator ma jedynie charakter poglądowy i ma służyć wyłącznie do oszacowania wielkości podatków i składek zdrowotnych.

Ilość zmian w ustawach podatkowych i z podatkami związanych, wchodzących w życie z 1 stycznia 2022 roku jest olbrzymia. W biuletynie nie sposób opisać ich wszystkich szczegółowo, nie wspominając o analizie skutków i konsekwencjach zmian. Niniejszy biuletyn jest obszerny, jednakże mam nadzieję, że pozwoli Państwu na ocenę planowanych zmian i ich skutków dla prowadzonej przez Państwa działalności.

Informuję również, że od jakiegoś czasu Pani Dominika Sebastjan i ja posługujemy się nowymi adresami mailowymi: dominika@sebastjan.pl oraz arkadiusz@sebastjan.pl

Stare adresy: dominika.sebastjan@sebastjan.pl oraz biuro@sebastjan.pl są cały czas aktywne i kierowana na te adresy poczta dochodzi do nas tak jak wcześniej.

W razie pytań lub wątpliwości proszę zadzwonić, napisać maila lub nas odwiedzić.

Pozdrawiam, Arkadiusz Sebastjan